Hinduizmin kutsal metinleri temelde iki kısımdan oluşur. Bunlardan ilk kısım vahiy ürünü olarak görülen ilahi kökenli kitaplardır. Diğer kısım ise beşer ürünü olup onlarda aynı şekilde kutsal kabul edilmektedir. İlahi kaynaklı eserlere Sruti denirken beşer ürünü olanlara ise Smriti denir. Sruti kabul edilen eserler;Vedalar, Brahmanalar, Aranyakalar ve Upanişadlardan oluşur. Smriti kabul edilen eserler ise Destanlar, Puranalar ve Kanunnamelerden oluşur.
A-Sruti (Vahiy Ürünü Kutsal Kitaplar)
1-Vedalar
Veda Sanskritçe bir kelime olup "ilahi bilgi" anlamına gelir.Tartışmalı olmakla beraber bu kitapların M.Ö. 1500-1000 yılları arasında kaleme alındıkları kabul edilir. Gerek araştırmacılar ve gerekse Hindular arasında farklı görüşler olsa da muhafazakar Hindulara göre bu kitaplar Tanrı Brahmana'dan rişilere(Hindu aziz ve peygamberler) vahyedilmiş ve daha sonra yazıya geçirilmiştir. Vedalar dört kitaptan oluşur:
a-Rig-Veda
En eski ve en kutsal metin kabul edilen ve on bölümden oluşan bu eser bazı Hindu tanrıların kudretleri hakkında bilgiler verir.
b-Yajur-Veda
Yajur-Veda tamamen kurban törenleriyle ilgili bir kutsal metindir. O, Vedalarda emredilen dini tören ve ayinleri düzenleyen rahiplerin el kitabıdır.Bir kısım ilahiler Rig-Veda'dan alınmıştır.
c-Sama-Veda
Bu kutsal metin Hindu dinsel törenlerinde ve özellikle soma adı verilen törenlerde okunan ilahilerden oluşur. Bu ilahilerin tamamı manzum olup bir kısmı da Rig-Veda'dan alınmıştır.
d-Atharva-Veda
Diğer Vedalardan daha sonra derlenen Atharva-Veda tıpkı Yajur-Veda ve Sama-Veda gibi, dini ayin ve törenlerde okunan dua ve yakarışları içeren bir ilahiler koleksiyonudur.
2-Brahmanalar
Vedalar gibi vahiy ürünü kabul edilen Brahmanalar Hindu Talmudu olarak kabul edilir. Zira Vedalarda bildirilen kurban törenlerini izah ve tefsir eden nesir tarzındaki kutsal yazılardır. Bunlara Brahmana denilmesi konusunda, onların Tanrı Brahma adına icra edilen törenler ve dualarla ilgili olması veya bu dini törenlerin icrasında brahminler adı verilen din adamlarına yol göstermek gayesiyle kaleme alınmış olmalarıdır.
3-Aranyakalar
Hindu inancına göre insan hayatı öğrencilik, aile hayatı, dağ başında riyazet ve dini dilencilik olmak üzere dört dönemden oluşur. Aranyakalar ise riyazet dönemindeki keşişlerin okuduğu ve üzerinde tefekkür ettikleri bir metin olup bir takım gizemli ifadeleri barındıran felsefi bir eserdir. Bu eserde "om" gibi gizemli ifadeler mevcuttur.
4-Upanişadlar
Hint düşüncesi ve felsefesine dair en belirgin ifadelerin yer aldığı Upanişadlar Hint kutsal literatürü içerisinde en son kompoze edilen kutsal metinlerdir. Pek çok kısımdan oluşan Upanişadların temel amacı insanoğlunun benlik duygusundan sıyrılarak, kendisinin evrensel ruh olan Brahman ile ayniliğini kavrayabilmesine yardımcı olacak bilgileri ona sunmaktır.
B-Smriti(Beşer Ürünü Eserler)
1-Destanlar
a-Ramayana Destanı
Yirmi dört bin beyitten oluşan Ramayana destanında, kahraman Rama'nın şahsında itaatkar bir oğul, sadık bir koca, cömert bir kardeş cesur bir savaşçı, kısacası mükemmel bir insan ve ideal bir Hindu portresi sunulmaktadır. Destan böyle bir kahramanın haksız biçimde sürgün edilişi, eşi Sita 'nın kötü kral Ravana tarafından kaçırılışı ve maymun yüzlü tanrı Hanuman'ın yardımıyla tekrar kurtuluşunu hikaye eder.
b-Mahabharata Destanı
Yaklaşık yüz bin beyitten oluşan Mahabharata destanı ise dünyanın en uzun destanı olup Akraba Kavrava ve Pandava sülaleleri arasındaki hükümranlık mücadelesini hikaye edip ayrıca Hint dini düşüncesi hakkında inançtan ibadete, mitolojiden felsefeye uzanan çok geniş yelpazede bilgi sunar.O, bir destan olmasının yanı sıra Manu Kanunnamesi'nde yer alan kuralların yaklaşık yüzde seksenini ihtiva etmesinden dolayı aynı zamanda didaktik bir eserdir. Bilhassa Bhagavat-gita diye bilinen
bölümü, ruhun mahiyeti ile karma-yoga, jnana-yoga ve bhakti-yoga gibi kurtuluş yollarına dair verdiği eşsiz bilgiler dolayısıyla Hindu dinsel hayatı açısından son derece önemli bir eserdir.
2-Puranalar
Dünyanın yaratılışını ve Tanrının değişik bedenlere girerek (avatara) insanlık tarihine müdahalelerini anlatan mitolojik eserlerdir. Toplam sayıları otuzu aşan bu eserlerden bilhassa 18 tanesi, Hint mitolojisi tarihi, felsefesi ve coğrafyası hakkında önemli bir kaynaktır.
2-Puranalar
Dünyanın yaratılışını ve Tanrının değişik bedenlere girerek (avatara) insanlık tarihine müdahalelerini anlatan mitolojik eserlerdir. Toplam sayıları otuzu aşan bu eserlerden bilhassa 18 tanesi, Hint mitolojisi tarihi, felsefesi ve coğrafyası hakkında önemli bir kaynaktır.
3-Kanunnameler
Hint dini kurallarını belirleyen veya açıklayan bu eserlerde tıpkı destanlar ve Puranalar gibi değişik şartlar ve farklı zamanlarda dini hükümlerin nasıl uygulanacağı konusunda Hindulara rehberlik ederler. Bunların en meşhuru Manu Kanunları adıyla tanınan Manu-Smriti adlı kanunnamedir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder